Czy być VATowcem?

Zakładając działalność gospodarczą na pewno zastanawiasz się, czy zarejestrować się jako czynny podatnik VAT, czy też nie. Odpowiedź na tym poziomie nie jest jednoznaczna, ponieważ musimy rozważyć kilka sytuacji. Zacznijmy od tego, że większość przedsiębiorców będzie posiadała wolny wybór. Istnieją jednak branże lub czynności gospodarcze, które są zobligowane do bycia czynnym podatnikiem VAT.

Kto musi być czynnym podatnikiem VAT?

Ustawodawca poprzez art. 113 ust. 13 ustawy o VAT jednoznacznie określił, którzy przedsiębiorcy muszą zarejestrować się do VAT. Jeśli zamierzasz świadczyć usługi prawnicze, doradcze (z wyjątkiem doradztwa rolniczego), jubilerskie, ściągania długów czy factoringu, koniecznie musisz zarejestrować się do VAT. Obowiązek ten dotyczy również takich czynności jak sprzedaż m.in.:

• towarów wymienionych w załączniku nr. 12 do ustawy o VAT (metale szlachetne, wyroby jubilerskie itd.)
• na odległość tj. przez internet towarów takich jak: preparaty kosmetyczne i toaletowe, komputery, wyroby elektroniczne i optyczne, urządzenia elektroniczne, maszyny i urządzenia gdzie indziej niesklasyfikowane
• towarów opodatkowanych podatkiem akcyzowym z wyjątkiem energii elektrycznej i wyrobów tytoniowych
• budynków, budowli lub ich części
• terenów budowlanych
• nowych środków transportu
• hurtowych i detalicznych części i akcesoriów do: pojazdów samochodowych, motocykli

Kto może być zwolniony z VAT?

Istnieją dwa typy zwolnień, na podstawie których przedsiębiorca nie musi rejestrować się do VAT. Jednym z nich jest zwolnienie podmiotowe. Na podstawie art. 113 ust. 1 ustawy o VAT, przedsiębiorca którego wartość sprzedaży w roku poprzednim nie przekroczyła łącznie 200 tys. zł nie będzie musiał być czynnym podatnikiem VAT. Co ważne do wartości sprzedaży nie wlicza się:

• wewnątrzwspólnotowej dostawy towarów oraz wewnątrzwspólnotowej sprzedaży towarów na odległość, która nie podlega opodatkowaniu podatkiem na terytorium kraju
• sprzedaży towarów i usług, zwolnionych przedmiotowo z VAT, z wyjątkiem transakcji związanych z nieruchomościami
• sprzedaży towarów zaliczanych przez przedsiębiorcę do środków trwałych oraz wartości niematerialnych i prawnych podlegających amortyzacji.

Przedsiębiorco pamiętaj! Jeśli rozpoczynasz działalność w trakcie roku, limit sprzedaży uprawniający cię do zwolnienia z VAT musisz obliczyć proporcjonalnie do okresu, w którym będziesz prowadził działalność.

Zwolnienie przedmiotowe z kolei reguluje art. 43. ust. 3 ustawy o VAT . Nie ma tutaj znaczenia wielkość sprzedaży towarów czy usług a przedmiot prowadzonej działalności. Inaczej mówiąc, jeśli przedsiębiorca wykonuje poniższe usługi będzie mógł skorzystać ze zwolnienia z VAT:

• usługi w zakresie opieki medycznej, służące profilaktyce, zachowaniu, ratowaniu, przywracaniu i poprawie zdrowia – mowa tutaj o lekarzach, pielęgniarkach, położnych czy psychologach
• usługi prywatnego nauczania na poziomie przedszkolnym, podstawowym, ponadpodstawowym, i wyższym – nauczyciele
• usługi nauczania języków obcych
• usługi finansowe, w tym: zarządzania funduszami inwestycyjnymi, ubezpieczeniowe, w zakresie udzielania poręczeń, gwarancji oraz innych zabezpieczeń transakcji, udzielania kredytów i pożyczek, których przedmiotem są instrumenty finansowe

Czy opłaca się być podatnikiem VAT?

Jak zawsze w takich sytuacjach odpowiedź brzmi - to zależy. Jeśli prowadzisz mały biznes a twoimi klientami są osoby fizyczne, to lepiej skorzystać ze zwolnienia z VAT. Dla swoich klientów będziesz dużo bardziej konkurencyjny pod względem ceny a także czeka cię mniej formalności z prowadzeniem rejestrów VAT i składaniem deklaracji jpk_VAT7

W sytuacji kiedy generujesz dużo kosztów a twoimi kontrahentami są inni przedsiębiorcy lub sprzedajesz produkty czy świadczysz usługi opodatkowane mniejszą stawką niż 23% VAT, to zdecydowanie korzystniejszym rozwiązaniem będzie rejestracja do VAT.